Ram Pump, usa ka praktikal nga solusyon sa patubig sa mga umahan
Girekomendar ug gidasig sa mga eksperto gikan sa Department of Agricultural and Biosystems Engineering dinhi sa Visayas State University ang paggamit og Ram Pump inay ang tradisyonal nga matang sa pagpatubig sa mga umahan.
Sa sinemanang radio program nga “Pangutan-a si Engineer” dinhi sa DYDC FM, gibutyag ni Engr. Feihl Sinon ug Engr. Arthur Tambong nga mas praktikal ug mas makabarato ang usa ka mag-uuma kung mugamit kini og ram pump inay sa de-makinang patubig.
Ang “ram pump” o naila usab nga “hydraulic ram” usa ka teknolohiya nga dugay na’ng nadebelop ug gigamit sa ubang bahin sa kalibutan ug dinhi sa nasud. Kini wala nagkinahanglan og kuryente o gasulina aron mu-andar ug mas maka-ayo kini sa kina-iyahan.
Si Engr. Sinon nagkanayon nga mugana ang maong pump gamit lang ang gikusgon sa pag-agas sa water source (water velocity) diin naay waste valve ug check valve nga gibutang sa pump aron kini magpasaka sa tubig ug magamit na sa patubig.
Sa iyang bahin, si Engr. Tambong nagkanayon nga mas ha-om kini sa mga umahan nga anaa sa mga bakilid (hilly land), hilabi na dinhi sa nasud, diin kinahanglan pa nga ipasaka ang tubig aron magamit sa irigasyon.
Gibutyag usab ni Sinon nga adunay mga apan sa maong sistema nga mao ang hinay nga output niini nga anaa lang sa baynte porsyento gikan sa water input. Apan mas economical kini kay padayon kining mugana tungod kay wala kini mag-agad og kuryente ug gasolina. Sayon ra usab kini nga imentenar ikumpara sa ubang mga pumps diin pwede ra’ng ma-ilisan ang waste valve ug check valve matag duha ka tuig.
Busa, gi-rekomendar ni Engr. Tambong nga gamiton sa mga mag-uuma ang maong ram pump ug i-promote pa kini tungod kay mas maayo kini nga teknolohiya. Nanawagan usab siya sa mga ahensya sa gobyerno nga hatagan og igong suporta ang maong teknolohiya aron mas magamit kini sa mga mag-uuma.
Girekomendar usab ni Tambong sa mga mag-uuma nga mamahimo silang magka-usa sa ubang mga mag-uuma aron makapahimo og ram pump nga pwedeng magamit sa tanan.
Gipasabot usab ni Sinon nga pwedeng makahimo ang si bisan kinsa og ram pump. Apan mamahimo usab sila muduol og mga fabricator nga mugama sa maong sistema. Dinhi sa Baybay City, pwedeng muduol kang Engr. Mark Atanacio o mu-contact sa iyang Facebook Page nga Selected Solutions ug sa iyang cellphone number 09231490982. (Buen Josef C. Andrade)
